Avant Garde zit twee weken in het donker. Voor IDFA 2025 gaan we iedere avond naar een andere film of documentaire. Vandaag bekijken we Das Deutsche Volk, een chronologisch verslag van de nasleep van de racistische aanslag in Hanau in 2020.

De documentaire begint bij 19 februari 2020, wanneer in de Duitse stad Hanau een man op meerdere locaties negen jonge mensen met een migratieachtergrond doodschiet. Regisseur Marcin Wierzchowski reist direct af naar de stad en volgt jaren later nog altijd de families van de slachtoffers. Zijn film laat zien hoe nabestaanden antwoorden proberen te krijgen op een reeks basale vragen: waarom was de noodcentrale onbereikbaar? Waarom zat de nooduitgang op slot? En hoe kon iemand die een extreemrechts manifest publiceerde legaal een vuurwapen bezitten? De film documenteert de frustratie van families die telkens stuiten op gesloten deuren, onduidelijke rapporten en ambtenaren die elkaar tegenspreken.

Wat de documentaire bijzonder maakt, is dat Wierzchowski structurele fouten koppelt aan systemische patronen: bureaucratische chaos wordt naast voorbeelden van institutioneel racisme gelegd, zonder dat de film zijn toevlucht neemt tot dramatisering of retoriek. De nabestaanden trekken zich niet terug uit de samenleving, maar blijven juist vechten voor erkenning. Ze laten zelf een onafhankelijke reconstructie maken wanneer de overheid ontbreekt en blijven aandringen op een gedenkteken — niet op een zijstraat of verborgen locatie, maar op het centrale plein van Hanau.

Das Deutsche Volk is geregisseerd, gefilmd en geproduceerd door Marcin Wierzchowski, met Dorothea Braun als co-producent namens Strandfilm. Executive producer is Pola Sell. De montage is van Stefan Oliveira-Pita, het sound design van Paul Rischer en Hendrik Jurich. De film wordt ondersteund door 3Sat/ZDF en Hessischer Rundfunk. Het eindresultaat is een zwart-wit documentaire van ruim twee uur die vooral laat zien hoe pijnlijk traag een overheid kan reageren wanneer burgers antwoorden nodig hebben.

IDFA 2025 vindt plaats van 13 tot 23 November in meerdere bioscopen en theaters in Amsterdam.